آموزش اکما اسکریپت - مقدمه و معرفی ECMAscript

با درس اول از مجموعه آموزشی صفر تا صد آموزش برنامه نویسی اکما اسکریپت 6 در خدمت شما کاربران گرامی هستیم.

اکما اسکریپت (ES) یک زبان اسکریپت نویسی است که توسط سازمان بین المللی اکما اسکریپت استانداردسازی می شود، و قابلیت اسکریپت نویسی سمت کلاینت را ممکن می کند. زبان هایی مثل جاوا اسکریپت، JScript ،ActionScript از دیگر زبان هایی هستند که برای این منظور استفاده می شود. این آموزش به معرفی پیاده سازی ES6 در جاوا اسکریپت می پردازد.

مخاطبین

این آموزش برای توسعه دهندگان جاوا اسکریپتی آماده شده است که تغییرات بین نسخه های اکما اسکریپت 5 و اکما اسکریپت 6 را دنبال می کنند. همچنین برای کسانی مفید است که می خواهند آخرین استاندارد زبان را فراگرفته و آن را در جاوا اسکریپت پیاده کنند.

پیش نیاز

برای دنبال کردن این آموزش باید کمی به جاوا اسکریپت تسلط داشته باشید.

جاوا اسکریپت

جاوا اسکریپت درسال 1995 توسط Brendan Erich که یکی از توسعه دهندگان شرکت ارتباطی Netscape بود، توسعه داده شد. در ابتدا نام این زبان Mocha بود، سپس نام آن به LiveScript تغییر کرد و در انتها نام javascript برای این زبان انتخاب شد.

این زبان برنامه نویسی در مرورگر و در سمت کلاینت اجرا می شود. جاوا اسکریپت معمولا در ترکیب با Html برای ساخت صفحات واکنش گرا استفاده می شود.

درپیاده سازی اکما اسکریپت 6 چندین ویژگی جدید به آن اضافه شده است که عبارتند از:

پشتیبانی از ثابت ها
محدوده یا قلمرو بلوک
Arrow Function
کنترل پارامترهای توسعه یافته
ویژگی Template
رشته های توسعه یافته
بهبود پروپرتی های اشیا
تخصیص De-Structuring
ماژول ها
کلاس ها
Iterator
Generator
Collection
Promise

روش نصب محیط توسعه اکما اسکریپت

در مقاله نحوه نصب محیط توسعه اکمااسکریپت به طور مفصل نحوه نصب محیط توسعه اکما اسکریپت را توضیح داده ایم.

سینتکس اکما اسکریپت

در این قسمت قصد داریم به سینتکس این زبان بپردازیم. سینتکس مجموعه ای از قوانین برای نوشتن برنامه است. هر زبانی سینتکس مخصوص به خود را دارد. یک برنامه جاوا اسکریپت از قسمت های زیر تشکیل شده است:

متغیرها (variable): قسمتی از حافظه که با یک نام مشخص می شود را متغیر می گویند و می تواند مقادیری را برای استفاده در برنامه در خود ذخیره کند.

لیترال (literal): مقادیر ثابت را نمایش می دهد.

عملگر (operator): علائمی هستند که مشخص می کند عملوند چگونه باید پردازش شود.

کلمه کلیدی (keyword): کلماتی که معنی خاصی را در یک زبان برنامه نویسی دارند.

جدول زیر لیست تعدادی کلمه کلیدی جاوااسکریپت را نمایش می دهد.

break	as	any	Switch
case	if	throw	Else
var	number	string	Get
module	type	instanceof	Typeof
finally	for	enum	Export
while	void	this	New
null	super	Catch	let
static	return	True	False

ماژول (module): یک بخش از کد برنامه نویسی را که در سراسر برنامه یا اسکریپت های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد را ماژول می گویند.

کامنت (comment): کامنت ها برای افزایش خوانایی برنامه مورد استفاده قرار می گیرند و توسط موتور جاوا اسکرپیت از پردازش صرف نظر می شوند.

شناسه ها (Identifiers): از شناسه ها برای نامگذاری عناصر برنامه مانند آرایه ها، توابع و ... استفاده می شود. برای نامگذاری شناسه ها قوانینی وجود دارد، از جمله:

شناسه ها می توانند شامل کاراکتر و اعداد باشند و نمی توانند با عدد شروع شوند.
شناسه ها نمی توانند شامل کاراکتر های خاص باشند، بجز کاراکترهای undetrscore(_) و یا علامت دلار($) .
از کلمات کلیدی جاوا اسکریپت به عنوان نام شناسه استفاده نکنید. کلمات کلیدی برای خود زبان منحصر به فرد است.
شناسه ها به حروف بزرگ و کوچک حساس هستند.از space نباید در نامگذاری شناسه ها استفاده کرد.

جدول زیر شناسه های مجاز و غیرمجاز را نشان می دهد.

شناسه های مجاز

شناسه های غیرمجاز

firstName

first_name

num1

$result

Var#

first name

first-name

1number

فضای خالی و خط جدید

ES6 از فضاهای خالی space ،tabها و خط جدید که در برنامه استفاده می شود، صرف نظر می کند.

شما می توانید از فضاهای خالی، tabها و خط جدید آزادانه در برنامه تان استفاده کنید و توسط آنها به برنامه خود فرمت دلخواهتان را بدهید و کدهای خود را خواناتر بنویسید.

جاوا اسکریپت به حروف کوچک و بزرگ حساس است

یعنی جاوا اسکریپت بین کاراکترهایی که با حروف بزرگ و کاراکترهایی که با حروف کوچک نوشته شده باشند، تفاوت قائل می شود.

سمی کولن اختیاری است

هر خط از برنامه یک دستور (statement) گفته می شود و در جاوا اسکریپت سمی کولن اختیاری است.

مثال

console.log("hello world") 
console.log("We are learning ES6")

هر خط می تواند شامل چندین دستور باشد، و این دستورات باید توسط سمی کولن از هم جدا شوند.

کامنت گذاری در جاوا اسکریپت

کامنت گذاری روشی است که برای افزایش خوانایی برنامه مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین اطلاعات اضافی همچون نویسنده برنامه، طرز کار توابع و... را به برنامه اضافه می کند. کامنت ها توسط کامپایلر نادیده گرفته می شوند.

در جاوا اسکریپت به دو روش زیر میتوان برای برنامه کامنت نوشت.

کامنت های تک خطی با علامت //مشخص می شوند:

هر متنی که بین // و انتهای خط قرار بگیرد، یک کامنت نامیده می شود.

کامنت های چندخطی با علامت /* */ مشخص می شوند.

این کامنت ها چند خط را پوشش می دهند.

مثال

//this is single line comment  
/* This is a  
Multi-line comment 
*/

نوشتن اولین کد جاوا اسکریپت

برای شروع از برنامه معروف hello world استفاده می کنیم.

var message = "Hello World" 
console.log(message)

تشریح کد

1- در خط اول یک متغیر به نام message ایجاد کردیم. متغیرها مکانیزمی برای ذخیره مقادیر در یک برنامه هستند.

2- در خط دوم مقدار متغیر را در کنسول چاپ می کنیم. در اینجا منظور از کنسول همان ترمینال ویندوز است. تابع log() برای نمایش متن در صفحه نمایش بکار می رود.

اجرای برنامه

در این مرحله میخواهیم برنامه را با استفاده از Node.js اجرا کنیم.

قدم 1: فایل را با نام Test.js ذخیره کنید.

قدم 2: فایل را در visual studio Code باز کرده، سپس روی نام فایل کلیک راست و گزینه Open In Teminal را انتخاب کنید.

قدم4: سپس دستور زیر را در ترمینال وارد کنید.

node Test.js

و در خروجی متن زیر نمایش داده می شود.

Hello World

توجه داشته باشید در صورتیکه node روی سیستم شما نصب نشده است ابتدا وارد سایت nodejs.org شوید و سپس آخرین نسخه آن را متناسب با نسخه سیستم عامل خود دانلود و نصب کنید. nodejs یک پلتفرم برای اجرای برنامه های جاوا اسکریپتی و اکما اسکریپتی است.