راهنمای جامع اصول تایپوگرافی | درس اول

در این مقاله برخی اصطلاحات تخصصی و تعدادی از اصول تایپوگرافی را به شما خواهیم آموخت. همچنین به چندین اصطلاح مورد اختلاف در این حوزه و نیز به اعداد و نمادهایی که توسط متخصصان این شاخه به کار می رود اشاره خواهیم کرد و این اصطلاحات ضروری را برای شما شرح می دهیم. با ما همراه باشید.

در دنیای تایپوگرافی و طراحی، اصطلاحات بیشماری وجود دارند که دانستن معنی و کاربرد اغلب آنها برای طراحان تازه کار واجب است. برخی از این اصطلاحات به شکل گسترده ای مورد ابهام هستند. در این مقاله به عنوان آموزش جامع اصول تایپوگرافی تعدادی از اصطلاحات ضروری را که باید بدانید برای شما جمع آوری کرده و اصطلاحات گیچ کننده ای مانند تفاوت تایپ فیس و فونت را برای شما بیان خواهم کرد. همچنین انواع فرمت های فونت ها انواع اعداد، فاصله ها و نشانه های مورد استفاده در تایپوگرافی را فراخواهید گرفت.

تایپ فیس در مقابل فونت

هنگامی که درباره تایپ صحبت می‌کنیم، یکی از رایج ترین اشتباهات، اشتباه گرفتن «تایپ فیس» و «فونت» است. تشخیص تفاوت این دو اصطلاح گاهی کمی سخت و گیج کننده است؛ پس بیایید به تفاوت آنها بپردازیم.

تایپ فیس یک گروه از کاراکترها یا حروف است که دی ان ای مشترک دارند (مشابه یکدیگرند). برای مثال فونت Algebra Sans تایپ فیسی متفاوت از Rockwell Std دارد.

فونت مجموعه خاصی از اشکال (glyph) داخل یک تایپ فیس است. برای اینکه بهتر متوجه شوید فونت بی نازنین با اندازه ۱۲ پوینت یک فونت متفاوت از بی نازنین ۱۴ است. البته تفاوت این دو فونت در وزن آنهاست اما به هر حال دو فونت متفاوت محسوب می شوند.

برای چند قرن، چاپ توسط مجموعه ای از حروف صورت می گرفت که به وسیله دست و به صورت جداگانه روی صفحات فلزی جایگذاری شده بودند. هر حرف در یک کشو چوبی ذخیره می شد که درون محفظه های کوچکی سازماندهی می شدند. هر کشو شامل تمام حروف الفبا و نیز سایر نمادها در یک اندازه مشخص بود. در واقع هر یک از آن کشوها به عنوان یک فونت بوده و از تایپ فیس، متمایز است.

امروز این دو کلمه اغلب به جای یکدیگر به کار می روند اما همواره بهتر است تفاوت آنها را بدانیم. برای فهم بیشتر می توانیم آنها را به ترک ها و آلبوم های موزیک تشبیه کنیم؛ تایپ فیس ها همانند آلبوم‌های مختلف هستند و فونت، آهنگ های مختلفی است که درون یک آلبوم خاص وجود دارند.

فونت استایل ها

در ابتدای ابداعِ تایپ، تمامی فونت ها شبیه به نوشته های رومی (Roman) طراحی می شدند. این روند تا ابتدای قرن شانزدهم که فونت های ایتالیک پا به عرصه ظهور گذاشتند ادامه داشت. فونت های ایتالیک که در ایتالیا به وجود آمدند، در دسته بندی متفاوتی مانند سریف ها و سنس سریف ها قرار می گرفتند. در اوایل قرن ۱۸ کارخانه ها شروع به کنار هم قرار دادن طرح های رومی و ایتالیایی کردند و فونت های ایتالیک برای تاکید بر نکات مهم هم در یک بلوک متن استفاده می شدند.

ایتالیک یا italic تایپ فیس های زاویه داری هستند که به شدت تحت تاثیر خوشنویسی یا کالیگرافی قرار دارد. آناتومی این خطوط مشابه حروف تند و در حال حرکت است. فونت های ایتالیک که برای استفاده در کنار فونت های رومی مطابق خود طراحی شده اند - به استثنای چند کاراکتر - از نظر شکل مشابه هستند. کاراکترهای کوچکی مانند a ،g و f هنگام تبدیل شدن به نوع italic دچار تغییر ظاهری می شوند.

فونت های Oblique در مقایسه با Italic ها کمتر کالیگرافیک هستند. هیچ یک از کاراکترها در این استایل دچار تغییر ظاهری نمی شوند. برخی کمی خم (زاویه دار) می شوند، در حالیکه برخی دیگر اصلاحات بیشتری را متحمل می شوند تا سبک همتایان رومی‌ شان را حفظ کرده باشند. با این وجود هنگامی که این استایل از فونت در یک بلاک متن قرار می گیرد، تفاوت چندانی با همتایان رومی خود ایجاد نمی کنند.

وزن های فونت (Fonts Weights)

Morris Fuller Benton از طرفداران ایجاد خانواده فونت های بزرگ در سالهای اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم بود. ایده اصلی این بود که کاراکترهای داخل این خانواده مشابه فونت های کوچکتر اما ضخیم تر و با کمی تغییر باشند.

رایج ترین وزن هایی که از فونت ها می توانید در یک تایپ فیس بیابید Regular و Bold است. بعضی از تایپ فیس ها مانند Neue Haas Unica دارای وزن های گسترده تری مانند ultra light, thin, light, regular, medium, bold, heavy, black, extra black می باشد. مزیت داشتن چنین طیف گسترده ای از وزن ها در یک فونت امکان ایجاد یک سلسله مراتب برای سرتیترها، تیترها، موارد مهم، پاراگراف ها و… در یک صفحه است.

انواع فایل فونت ها

بیایید صادق باشیم: اغلب ما هنگامی که یک فونت را دانلود و نصب می کنیم نگران این هستیم که آیا واقعاً نسخه اصلی را استفاده می کنیم؟ بسیاری از ما در این موقعیت قرار گرفته ایم و از خود این سوال را پرسیده ایم که تفاوت میان این فایل ها چیست؟! پس بیایید درباره انواع فایل فونت ها صحبت کنیم.

• (PostScript (.pfb, .pfm, .lwfn, .ffil فایل هایی که توسط ادوبی و در اواسط دهه ۱۹۸۰ توسعه داده شده اند. کامپیوترها در آن زمان به دو فایل مجزا از فونت ها نیاز داشتند؛ یک نسخه برای نمایش روی صفحه دیجیتال و دومی برای چاپ.  فایل های پست اسکریپت، کراس پلتفرم نیستند و این به معنی آن است که فایل های مختلفی برای استفاده روی مک یا ویندوز مورد نیاز است. هنگامی که فایل ها را در سیستم عامل های مختلفی هندل می‌کنید همین نکته به ظاهر کوچک، یک مشکل خواهد بود. این نوع فایل تا حداکثر ۲۲۰ Glyph یا شکل مختلف برای کاراکترها را پشتیبانی می کند.
• (TrueType Font (.ttf فایل هایی که توسط اپل و مایکروسافت در اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی توسعه داده شدند. این نوع از فایل ها اوت لاین یا خطوط دور هر کاراکتر را از طریق فرایندی به نام hinting process و با هدف خوانایی بالاتر در دستگاه‌هایی با رزولوشن پایین ارائه می دهند. فرایند مورد اشاره وقت گیر است و همه فونت ها از این فناوری استفاده نمی کنند. یک فایل تکی از این نوع، حاوی اطلاعات مورد نیاز برای نمایش روی صفحه دیجیتال پرینت و حداکثر 65,000 گلیف است.
• (OpenType Font (.otf فایل هایی که توسط ادوبی و مایکروسافت در اواخر دهه ۱۹۹۰ میلادی توسعه داده شدند. این نوع از فایل ها از یونیکد پشتیبانی می کنند به این معنی که یک فایل اپن تایپ می تواند بیش از 65,000 گلیف را شامل شود. تا پیش از این، تایپ فیس هایی با چند زبان باید فایل های مختلفی نیز داشتند اما فایل های اپن تایپ همگی این ویژگی ها مانند حرکت ها، اعداد، نمادها و غیره را در یک فایل دارد. همچنین این نوع فایل، کراس پلتفرم است به این معنی که یک فایل تکی می تواند برای هر دو سیستم عامل مک و ویندوز مورد استفاده قرار می گیرد.

در درس بعدی درباره برخی اصول تایپوگرافی مانند حالت های قرارگیری کاراکترها، ترازبندی، نمادها، فواصل استاندارد و اصول پاراگراف بندی با شما صحبت خواهیم کرد. در صورتی که این مقاله تا به اینجا برای شما مفید بوده ما را از نظرات مفیدتان بی بهره نگذارید.